پله سنگی بیرون ساختمان + بهترین سنگ پله برای بیرون ساختمان
پله سنگی بیرون ساختمان باید در برابر تمام عوامل محیطی از جمله بیشترین گرما و بیشتری سرما سال را تحمل کند. معمولا سخت‌ترین سنگ‌ها را با فرآوری متفاوت برای بیرون ساختمان در نظر می‌گیرند. گاهی این سنگ‌ها دیر به دیر نظافت شده و خود سنگ باید بتواند که تا حد ممکن خاک را نشان ندهد. برای شناخت پله سنگی بیرون ساختمان ابتدا ویژگی سنگ‌های مناسب بیرون ساختمان را بررسی کرده و سپس چند مورد را به همراه ویژگی‌های تخصصی نام می‌بریم.
پله سنگی
یکی از زیباترین انتخاب‌ها برای پله بیرون ساختمان پله سنگی است. این پله‌ها دارای استحکام بالایی بوده و در صورت نصب درست و برش در ضخامت مناسب، می‌توانند برای مدت بسیار طولانی دوام و ماندگاری داشته باشند. سنگ‌هایی که در بیرون ساختمان استفاده می‌شوند معمولا به زیبایی سنگ‌های داخل ساختمان نیستند؛ زیرا باید کمی زبر و زمخت باشند تا شرایط بد آب و هوایی را تحمل کنند. البته به صورت علمی منطقه‌ای برای سنگ در نظر گرفته می شود که چهار فصل باشد. مثلا مناطقی گرمسیری بدون زمستان واقعی، سنگ‌ها را بدون زبر کردن سطح آن روی پله سنگی بیرون ساختمان استفاده می‌کنند. برای مطالعه بیشتر راجب پله سنگی کلیک کنید.
سنگ راه پله بیرون ساختمان چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
به صورت کلی این ویژگی‌ها برای سنگ پله بیرون ساختمان در نظر گرفته می‌شود:
- جنس سنگ؛
- تخلخل سنگ؛
- فرآوری سطح سنگ؛
- رنگ سنگ؛
- تغییر حجم در مقابل تغییر دما.
این ویژگی‌ها مهم بوده و نیاز به توضیح دارند. ما در ادامه هر کدام از این موارد را بررسی کرده‌ایم:
جنس سنگ:
وقتی می‌خواهیم سنگ‌ها را از نظر مقاومت دسته بندی کنیم، ابتدا این کار را براساس جنس سنگ انجام می‌دهیم. هرچند که این کار درست است اما تمام سنگ‌ها در یک جنس، مقاومت یکسانی ندارند. یعنی وقتی می‌خواهید بدانید که کدام سنگ مقاومت بیشتری دارد ابتدا جنس و سپس نوع معدن آن را بررسی می‌کنید.
سنگ‌های برخی معادن از بعضی دیگر مقاوم‌تر هستند. مثلا دو سنگ چینی از دو معدن مختلف مقاومت یکسانی نداشته و بستگی به کوارتز موجود در آن دارند. البته آزمایشگاه‌ها سنگ‌شناسی می‌توانند به صورت تخصصی تعیین کنند که این قطعه سنگ مشخص، چقدر مقاومت ضربه‌ای و سایشی دارد.
برای سفارش سنگ برای پله بیرون ساختمان لازم است که ابتدا ویژگی‌های سنگ مناسب را شناخته و آن را با نقاط ضعف و قوت سنگ‌های مد نظر، مطابقت دهید.
تخلخل سنگ:
تخلخل باعث می‌شود که امکان جذب آب در سنگ افزایش پیدا کند. در فصل سرما آب وارد منافذ سنگ شده و در یخبندان یخ می‌زند. آب در هنگام یخ زدن دچار افزایش حجم شده و در سنگ ترک‌هایی را ایجاد می‌کند. با تکرار روند یخ زدن آب، ترک‌ها گسترش پیدا کرده و کل بدنه سنگ را نابود می‌کنند. به همین دلیل با فرآوری مخصوص، منافذ سنگ را کاهش می‌دهند. این فرآوری می‌تواند شامل انواع رزین از جمله رزین اپوکسی و پوشش آبگریز نانو باشد.
فرآوری سطح سنگ:
این نوع از فرآوری به نام پرداخت سطح سنگ هم معروف است. سنگی که برای پله بیرون ساختمان استفاده می‌شود حتما باید اصطکاک آن با روش‌های مختلف از جمله سندبلاست، بوش همر، کات، فلیم و… زبر شده و کنده‌کاری ایجاد شود.
این کار برای رمپ و عبور عابران در فصل سرد سال ضروری است. برای مطالعه بیشتر راجب انواع فراوری سنگ کلیک کنید.
رنگ سنگ:
برای انتخاب رنگ سنگ به دو عامل توجه می‌شود. اگر سنگ پله بیرونی ساختمان تیره و نزدیک به مشکی انتخاب شود، نور خورشید را بهتر جذب کرده و یخ زدگی روی آن سریع آب می‌شود؛ اما این رنگ در فصل گرما مزیتی ندارد. در سایر شرایط آب و هوایی لازم است که سنگ خاک کفش عابران را نشان ندهد. بنابراین برای اماکن عمومی و شلوغ که میزان خاک نشسته روی پله زیاد است از سنگ طوسی و نسبتا تیره استفاده می‌شود اما برای اماکن مسکونی که رفت و آمد کمتر است، دست شما برای انتخاب رنگ بازتر است.
تغییر حجم در مقابل تغییر دما:
سنگ‌ها هم وقتی در برابر تغییرات دمایی قرار می‌گیرند، دچار انبساط و انقباض می‌شوند. این افزایش حجم اگر سریع اتفاق بیفتد باعث ایجاد ترک عمیق در سنگ می‌شود. این تغییرات حجمی گاهی باعث می‌شود که سنگ راه پله از مصالح زیر خود جدا شود. مثلا میزان چسبندگی سنگ گرانیت به مصالح، پایین‌تر از سایر سنگ‌ها است. گاهی این سنگ‌ها در بیرون ساختمان در اثر تغییر حجم از مصالح زیر خود جدا می‌شوند اما به علت وزن زیاد از روی سطح تکان نمی‌خورند مگر آن که زیر سنگ از حالت تراز خارج شود.
معرفی سنگ های مناسب پله سنگی بیرون ساختمان
سنگ‌هایی را که برای پله بیرونی ساختمان استفاده می‌شوند به ترتیب شامل موارد زیر هستند:
سنگ گرانیت؛
سنگ کریستال یا سنگ چینی؛
سنگ مرمریت؛
سنگ تراورتن.
در ادامه در مورد ویژگی‌ها و شرایط مناسب برای هر کدام از سنگ‌ها دو بند توضیح خواهیم داد:
سنگ گرانیت:
سنگ گرانیت در برابر سرمای شدید، گرمای شدید و تغییرات دمایی سریع مقاومت بسیار بالایی دارد. اگر می‌دانید سنگ گرانیت چیست؟ حتما این موضوع هم می‌دانید که محدودیت اصلی سنگ گرانیت برای استفاده در پله محوطه بیرونی صرفا قیمت آن است. به‌این‌ترتیب که از این سنگ‌ها برای پله‌های ساختمان‌های مسکونی لوکس، ساختمان ویلایی، هتل‌ها، ساختمان‌ها تجاری و شعب بانک‌ها استفاده می‌شود. استفاده از این سنگ برای پارک و محوطه‌های شهری مقرون به صرفه نیست. سنگ گرانیت تخلخل بسیار کم و جذب آب بسیار پایینی دارد.
در مقابل یخ زدگی مقاومت بالایی دارد اما اگر در محوطه بیرونی از نوع صیقل خورده آن استفاده شود، می‌تواند با سر دادن عابران و افراد دارای محدودیت جسمی حادثه بیافریند. به همین دلیل از انواع فرآوری‌ها (پرداخت) مات، سند بلاست، فلیم، اسکرچ، کات و کتان استفاده می‌شود تا با سطحی زبر اصطکاک را افزایش دهند.
سنگ چینی کریستال:
سنگ چینی کریستال در برابر سایش مقاومت بالایی دارد. این سنگ به علت تخلخل پایین، جذب آب بسیار کمی داشته و در اثر سرما و یخ‌زدگی به راحتی دچار شکستگی و ترک نمی‌شود. یکی دیگر از ویژگی‌های سنگ کریستال این است که وقتی در معرض هوا آزاد قرار می‌گیرد دچار هوازدگی نشده و در برابر باران و برف مقاوم است. این سنگ اگر در ضخامت استاندارد برش بخورد و سپس سطح آن اصلاحا تیشه‌ای و زبر شود، میتوان از آن در پله‌های بیرون ساختمان استفاده کرد. سنگ چینی که در آن کوارتز بیشتری وجود دارد، در برابر ضربه و فرسایش مقاومت بیشتری از خود نشان می‌دهد. ما این سنگ را برای پله‌های بیرونی ساختمان‌هایی مانند مجموعه‌های ورزشی، مذهبی، اداری و تجاری توصیه می‌کنیم. برای مطالعه بیشتر راجب سنگ چینی به مقاله سنگ چینی کریستال چیست؟ مراجعه کنید.
سنگ مرمریت:
مرمریت یکی دیگر از سنگ‌هایی است که توانسته در فضا بیرونی ساختمان تحت شرایطی موفق باشد. این سنگ جذب آب کمی داشته و در برابر تغییر دمایی مقاومت خوبی دارد. همچنین در برابر سایش و ضربه هم مقاومت خوبی دارد. اما آنچه که باعث شده این سنگ هم در پله های بیرون ساختمان موفق عمل کند فرآوری آن است. سنگ مرمریت در محوطه بیرون ساختمان به صورت تیشه‌ای استفاده می‌شود. یعنی به صورت سنتی با دست یا به شیوه امروزی با دستگاه مخصوص روی آن تیشه خورده و کنده کاری ایجاد می‌شود.
اگر این کار در یک جهت انجام شود به آن یک تیشه و اگر این کار در دو جهت انجام شود به آن سنگ مرمریت دو تیشه گفته می‌شود. بنابراین مرمریت قابلیت استفاده به عنوان پله پارک، پله بیرونی مدارس، بیمارستان، دانشگاه‌ها و ادارات را دارد. همچنین این سنگ‌ها در کنار مقاومت خوب، دارای قیمتی به مراتب ارزان هستند. برای مطالعه بیشتر راجب سنگ مرمریت به مقاله سنگ مرمریت چیست؟ مراجعه کنید.
سنگ تراورتن:
سنگ تراورتن با فراوانی بالا در نمای بیرونی ساختمان استفاده می‌شود. این سنگ رسوبی با وجود داشتن تخلخل بالا، در محیط بیرون، مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد. چگالی کم و تراکم بافت پایینی دارد. در برابر ضربه مقاومت بالایی ندارد. بنابراین برای اینکه بتوان از تراورتن در پله محوطه بیرونی استفاده شود، آن را در ورق‌های ضخیم‌تری برش می‌زنند. این سنگ در برابر گرمای شدید و سرمای شدید مقاومت بالایی دارد. اگر فرآوری شده و میزان تخلخل سطحی آن کاهش یابد، میتوان از آن برای پله محوطه بیرونی هم استفاده کرد. تراورتن در بین سایر سنگ‌ها معمولا قیمت مقرون به صرفه‌تری داشته و یک سنگ رسوبی است. طیف رنگی آن به قهوه‌ای روشن تا تیره نزدیک بوده و جز رنگ‌های گرم محسوب می‌شود. گاهی معمار، تراورتن را به علت گرمای خاص رنگ آن، سفارش می‌دهد. برای آشنایی با ویژگی ها و کاربردهای سنگ تراورتن به مقاله سنگ تراورتن چیست؟ مراجعه کنید.
کاربرد سنگ در پله بیرون ساختمان
از نظر سازه‌ای پله سه سطح دارد که باید به آن توجه کرد. سنگ‌هایی که پیشتر معرفی شدند در این سه قسمت پله استفاده می‌شوند:
سنگ کف پله؛سنگ پیشانی پله؛سنگ کناری پله.در ادامه هر کدام از این موارد را به صورت مختصر توضیح می‌دهیم:
سنگ کف پله:
همان قسمت پاخور سنگ است. این قسمت مهم‌ترین بخش پله بوده و باید مقاومت‌ترین سنگ در این قسمت پله بیرونی قرار داده شود. این سنگ ضخامت بیشتری داشته و سطح آن را با ایجاد خراش یا خطوط موازی فرآوری می‌کنند.
سنگ پیشانی پله:
این سنگ در ضخامت کمتری برش داده می‌شود. پاخور نیست اما باید در شرایط بد هوایی، سرما و گرما را تحمل کند. وقتی از رو به رو در برابر پله‌های مستقیم بیرونی قرار می‌گیرید، این سنگ پیشانی پله است که بیشتر دیده می‌شود.
امروزه از این سنگ برای تبلیغ تجاری یا زیباسازی شهر استفاده می‌شود.
سنگ کناری پله:
سنگ کنار پله یا سنگ دیواره کناری پله که می‌تواند مانند قرنیز بوده و ارتفاع بیشتری داشته باشد. گاهی پله‌های پارک‌ها دارای سنگ کناری با جنس متفاوتی هستند. همچنین در صورت علاقه می‌توانید مقاله انواع پله سنگی را مطالعه کنید.
فاکتورهای انتخاب سنگ برای پله بیرون ساختمان
در این قسمت به این سوال پاسخ می‌دهیم که، ما سنگ‌ها را بر چه اساسی انتخاب می‌کنیم؟
- کاربری پله بیرون ساختمان؛
- شرایط آب و هوایی ساختمان؛
- معماری، رنگ و سبک سنگ ساختمان؛
در ادامه هر کدام از این عوامل را شرح می‌دهیم:
کاربری پله بیرون ساختمان:
همان طور که در هنگام معرفی سنگ‌های مناسب برای پله بیرون ساختمان توضیح دادیم، مهم است که سنگ برای چه سازه‌ای استفاده می‌شود؛ این سازه یک تالار، هتل، اداره دولتی است یا یک خانه ویلایی. حجم رفت آمد در این مکان‌ها متفاوت بوده و ملاک زیبایی یا استحکام دارای ارزش متفاوتی است.
شرایط آب و هوایی ساختمان:
پیشتر یک اشاره مختصر به این مورد کردیم که در مناطق گرمسیر فرآوری سطح سنگ ممکن است چندان جدی گرفته نشود؛ چون پله در معرض برف و یخ‌زگی قرار نگرفته و میتوان از سنگ‌های ظریف‌تر نیز استفاده کرد. به همین دلیل طراحی بیرونی در حوزه کشورهای خلیج فارس به محوطه داخلی نزدیک‌تر است.
در مناطق سردسیر و کوهستانی شرایط فرآوری و جنس سنگ‌های بیرون و داخل ساختمان تفاوت بسیاری دارد. حتی ارتفاع سازه و تعداد پله‌ها برای جلوگیری از آب گرفتگی بیشتر در نظر گرفته می‌شوند. به نوعی فرآوری و پرداخت سطح سنگ در این مناطق در رتبه نخست قرار می‌گیرد.
معماری، رنگ و سبک سنگ ساختمان:
همان طور که در قسمت معرفی تراورتن اشاره کردیم، گاهی معمار به علت رنگ، طرح و بافت، یک سنگ را انتخاب می‌کند. این سنگ می‌تواند جنبه زیبایی داشته باشد یا رابطه مراجعان را با سازه بهبود می‌دهد. البته در این انتخاب باید سایر شرایط قبل نیز در نظر گرفته شود.
آنچه که از مقاله پله سنگی بیرون ساختمان آموختیم:
ابتدا راجب پله سنگی بیرون ساختمان و علت‌های استفاده از آن را آموختیم. راه پله سنگی برای این که بتواند در بیرون از ساختمان عمر مفید و دوام بالایی داشته باشد، باید دارای ویژگی‌هایی باشد؛ مثلا تخلخل کمی داشته باشد، تغییرات دمایی را تحمل کرده و جذب آب کمی داشته باشد. در ادامه هر کدام از سنگ‌هایی که میتوان آن را در محیط بیرون ساختمان استفاده کرد را نام بردیم و برای هر کدام چند ایده کاربردی دادیم. به محدودیت و مزیت‌های هر سنگ اشاره کردیم و گفتیم که هر کدام، در چه بخشی از پله استفاده می‌شوند. در پایان فاکتورهای انتخاب سنگ برای پله را معرفی کردیم. همچنین شما می‌توانید با استفاده از تیم مشاوره شرکت ایران کانتر، سوالات خود را در این زمینه مطرح کنید.
